Kierownicy / dyrektorzy Szkoły Podstawowej im. Orła Białego w Brzoziu Lubawskim

 

 

 

 

Historia szkoły w Brzoziu Lubawskim

              Pierwsze wzmianki o szkole  pochodzą z II połowy XVII w. Była to szkoła parafialna, nad którą pieczę sprawował miejscowy proboszcz. Przy kościołach zawsze istniały szkoły parafialne, które pierwotnie prowadzili duchowni. W początkach XIX w. powstała w Brzoziu Niemieckim szkoła ludowa, świecka, której program został rozszerzony o nowe świeckie przedmioty, a władze kościelne zapewniały jedynie nadzór nad nauką religii. Szkoła mieściła się pierwotnie w budynku obok kościoła, a ok. 1830 r. została pobudowana na nowym miejscu. Posiadała dwie sale lekcyjne i maleńkie mieszkanie dla kierownika szkoły (kuchnia 2x3 m i pokój 4x6 m). W drugiej połowie XIX wieku Niemcy germanizują dziatwę szkolną. W tym celu na Pomorzu zatrudniają jako nauczycieli ludzi pochodzenia niemieckiego. W 1884 r. do Brzozia przychodzi nauczyciel Gronert, niemiecki katolik, z pochodzenia Warmiak. W szkole uczy w j. niemieckim, ale za mowę polską nie bije, jak czynili to niektórzy nauczyciele okolicznych wsi. Pracował tu do 1919 r. Gdy zaczęła powstawać niepodległa Polska wyprowadził się do powiatu sztumskiego, gdzie przeszedł na emeryturę. W czasie pracy Gronerta w 1907 r. została przybudowana część wyższa byłej szkoły. W tym też czasie zostały wybudowane z cegły budynki gospodarcze.  Po Gronercie jako nauczycielka przybyła Biegajska, która pracowała do 1921 r. Od 1921 do 1939 r. na stanowisku kierownika szkoły był Iwicki, jednocześnie urzędnik stanu cywilnego i pracownik poczty. Szkoła była 4-klasowa, pracowało w niej 2 nauczycieli.  W 1928 r. w szkole było 92 dzieci, a we wsi Brzozie mieszkało 734 osób. W czasie okupacji hitlerowskiej nauczycielami byli Niemcy, którzy się często zmieniali. W szkole znów zaczęto uczyć w języku niemieckim. Do wsi sprowadzono sporo Niemców, a 15 polskich rodzin wywieziono do obozów. Do Potulic  Niemcy wysłali m.in. rolników: Jakielskich, Kotewiczów, Marchlewskich, Dembowskich, Wiśniewskich, Skowrońskich. Ofiarami wojny stało się 18 osób. W 1944 r. do Brzozia Lubawskiego przetransportowano 500 Żydówek, które skierowano do pracy przy budowie wojennych umocnień i schronów. Przeniesiono je następnie do Wielkiego Głęboczka.  Po wojnie pierwszym nauczycielem był Iwicki, który przez okres wojny mieszkał w czworaku plebanii. W 1948 r. kierownikiem szkoły został Liszewski, pracujący przed 1939 r. w sąsiedniej wsi w Bratuszewie. Liszewski pracował w Brzoziu razem z żona prowadząc 5 klas. W 1953 r. Liszewski został przeniesiony na Ziemie Zachodnie (tzw. Odzyskane), kierownikiem szkoły zostaje Łukaszewski. W roku 1957 na miejsce Łukaszewskiego przychodzi Marian Kriks. W 1959 r. staw obok szkoły prawie całkowicie wysechł. Komitet Rodzicielski i grono nauczycielskie postanowili odgrodzić część stawu murem oporowym, część przed murem nawieźć żwirem, aby powiększyć obszar boiska. Od 1955 r. szkoła była siedmioklasowa, a od 1966 r. pojawia się ósma klasa. Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Nielbarku stara się o remonty w szkole. W 1960 r. doprowadzono bieżąca wodę do dwóch izb lekcyjnych oraz mieszkania kierownika szkoły. Przeprowadzono także osuszenie piwnicy poprzez położenie wokół fundamentów papy bitumicznej. Problem wysokiego poziomu wody i podsiąkania piwnic był zawsze dokuczliwym  w tej części wsi. Spośród inwestycji należy także wymienić wybudowanie nowych ubikacji. Były to jednak nadal toalety w zewnętrznym budynku, bez ogrzewania i bieżącej wody.  W 1961 r. do szkoły uczęszczało 79 uczniów, pracowało czworo nauczycieli: M. Kriks, J. Nagórska, Bojanowska, J. Markowski. W 1962 r. szkoła otrzymała telewizor marki „Szmaragd”. Mieszkańcy wsi mogli kilka dni w tygodniu oglądać program telewizyjny.  Najlepszą frekwencja cieszyły się przedstawienia Teatru Telewizji – „Kobra”. 1 września 1966 r. absolwenci klasy VII rozpoczęli naukę w klasie VIII tutejszej szkoły. W tym okresie kadra nauczycielska tutejszej szkoły liczyła 5 osób: Marian Kriks, Janina Nagórska, Jan Markowski, Elżbieta Suchocka, Jadwiga Murzynowska. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

W 1968 r. pobudowano na gruncie otrzymanym z Państwowego Funduszu Ziemi (dawna ziemia beneficjum proboszczowskiego) dom mieszkalny dla kierownika szkoły (obecnie własność T. i J. Zglińscy). Dawne mieszkanie zajmowane przez kierownika szkoły zostało adoptowane do celów szkolnych. W ten sposób uzyskano jedną salę lekcyjna i pokój nauczycielski. Zrezygnowano z użytkowania pomieszczeń wynajmowanych od mieszkańców wsi. W dalszym ciągu brakowało pomieszczeń dla biblioteki, kancelarii i lokalu na pracownie do zajęć praktycznych. W roku 1971 dokonano kapitalnego remontu budynku szkolnego. Podniesiono część niższą szkoły (wschodnia część, od strony kościoła), zmieniono pokrycie dachu na eternitowe. W wyniku  podwyższenia i wyrównania dachu uzyskano nowe pomieszczenia. W szczycie uzyskano lokal przeznaczony na gabinet fizyko-chemiczny. W nadbudówce środkowej urządzono gabinet dla kierownika szkoły, pokój dla ogniska przedszkolnego i bibliotekę. Cała szkoła uzyskała także nową elewację. W wyniku remontu pobudowano budynki gospodarcze obok domku kierownika szkoły. Od pierwszego września 1973 r. do szkoły w Brzoziu Lubawskim uczęszcza 124 uczniów. W związku z reorganizacją administracji terenowej w Polsce od 1975 r. uległy likwidacji powiaty, nastąpił też nowy podział na 49 województw. Od lipca 1975 r. Gmina Kurzętnik została włączona do  nowoutworzonego województwa toruńskiego.

 

 

Kalendarium  budowy nowej szkoły w Brzoziu  Lubawskim

 

1. Pierwsze  rozmowy nt. potrzeby budowy nowej szkoły.

2. Powołanie społecznego komitetu budowy szkoły w Brzoziu Lubawskim (Stanisław  Morawski, Jan  Dembowski, Bogumił  Piernik, Tadeusz Brózda).

3. Wielokrotne wyjazdy i starania o uzyskanie pozwolenia i wsparcie finansowe.

4. Ekspresowa budowa.

5. Otwarcie w deszczu.

 

            Pierwsze rozmowy nt. potrzeby  poprawy bazy lokalowej w szkole w Brzoziu Lubawskim miały miejsce pod koniec 1986 r, gdy dyrektorem szkoły był Jan Korzeniak. Pierwotnie przymierzano się do rozbudowy szkoły poprzez  budowę kilku sal lekcyjnych. W roku 1989 r.  za dyrektorowania p. Bogumiła Piernika plany stawały się coraz bardziej realne. Powstał społeczny komitet budowy w składzie: Stanisław Morawski, Jan Dembowski (przewodniczący Rady Rodziców) oraz Bogumił Piernik (dyrektor szkoły). Prowadził on liczne rozmowy na szczeblu lokalnym - w gminie, w województwie, odbyto także szereg wyjazdów do Warszawy. Oczywiście największym problemem była kwestia pozyskania dofinansowania i dotacji ministerialnych. Pod koniec lat 80. Wszyscy mieszkańcy opodatkowali się na ten cel, także emeryci. Gdy zebrano „trochę grosza” zakupiono materiały budowlane, potem wybrano projekt i wreszcie - dokładnie 29 maja 1991 roku – ruszyły prace. Budynek powstawał obok istniejącej starej szkoły, w której nadal odbywały się zajęcia. Pracami budowlanymi kierował Mirosław Gierko z Brodnicy. Prace odbywały się w błyskawicznym tempie (15 miesięcy), pomagali jak mogli ludzie ze społecznego komitetu i mieszkańcy wsi, którzy nie szczędzili czasu, transportu i pieniędzy. Dla Rady Gminy w Kurzętniku i pani wójt Zofii Andrzejewskiej budowa szkoły stała się zadaniem priorytetowym. Szybko też  inwestycja znalazła przyjaciół w kuratorium w Toruniu, które wsparło budowę finansowo. Powstanie nowego obiektu w tak krótkim czasie był możliwy dzięki fachowcom, ale i zapałowi mieszkańców i ludzi zaangażowanych w budowę. Duszą przedsięwzięcia był także sołtys Tadeusz Brózda. Główny wykonawca - Mirosław Gierko tak się zżył z budową, że postanowił ufundować szkole kolorowy telewizor z odtwarzaczem, kolorowa kostka przed budynkiem to dar Rady i Urzędu Gminy w Kurzętniku, zaś wojewoda ofiarował parkiet do sali gimnastycznej. W pracach porządkowych przed oddaniem do użytku nowego obiektu uczestniczyli wszyscy - nauczyciele, uczniowie, rodzice i dziadkowie. Uroczyste oddanie nowej szkoły nastąpiło 1 września 1992 roku. Tego pamiętnego dla lokalnej społeczności dnia po pięknych i słonecznych wakacjach–zachmurzyło się. Uroczystość rozpoczęła się przed szkołą i na dobry początek – lunął deszcz. Nastąpiła momentalna zmiana programu. To co miało być na końcu, było na początku - chodzi o przecięcie wstęgi. Wszyscy bali się deszczu i ruszyli do środka nowej szkoły. Dalsza część uroczystości odbyła się w sali gimnastycznej, chociaż jeszcze nie wykończonej. W uroczystościach uczestniczyło wielu dostojnych gości, wśród nich wojewoda - Bernard Kwiatkowski. Po oficjalnej części było wiele atrakcji: loteria fantowa, strzelanie z wiatrówki, kiermasz, tańce, a wszystkiemu towarzyszył deszcz. 

 

 

Nadanie imienia i sztandaru

1. Wybór patrona - 2005 r.

2. Działania przybliżające uczniom przyszłego patrona.

3. Ustalenie wzoru sztandaru i zlecenie haftowania siostrom zakonnym.

4. Zbiórka funduszy na sztandar (zbiórka nauczycieli i rodziców w Brzoziu Lub., Bratuszewie, Krzemieniewie i Sugajenku).

5. Uroczystość nadania imienia i wręczenia sztandaru – 10.11.2007 r.

                   Uroczystość nadania szkole imienia Orła Białego oraz poświęcenia i przekazania sztandaru miała miejsce 10 listopada 2007 roku, w przeddzień Narodowego Święta Niepodległości. Patron Orzeł Biały jest symbolem siły, niezależności i męstwa. Jego obraz stał się godłem Polski. Nasi królowie i późniejsi rządzący wręczali ordery i odznaczenia ludziom za ich wybitne zasługi, wykorzystując wizerunek tego pięknego ptaka.

 

 

Rozbudowa nowej szkoły w Brzoziu Lubawskim

 

            W związku z reformą systemu oświaty i wprowadzeniem ośmioletniej szkoły podstawowej pojawiła się potrzeba rozbudowy istniejącej bazy lokalowej. Budowa rozpoczęła się w czerwcu 2018 roku i trwała rok. Prowadziła ją firma „Kom-Bud” z Brodnicy. W ramach rozbudowy powstały 4 izby lekcyjne, 4 łazienki, pomieszczenie dla pedagoga oraz magazynek sprzętu sportowego. Inwestycja została sfinansowana ze środków własnych samorządu gminnego przy wsparciu urzędu marszałkowskiego w Olsztynie.